Bartın, Karadeniz’in doğal güzellikleriyle öne çıkan, sakin ve huzurlu atmosferiyle ziyaretçilerini kendine çeken bir şehir olduğu kadar, zengin ve köklü mutfağıyla da gastronomi tutkunlarının ilgisini çeken bir bölgedir. Hem deniz ürünlerinin tazeliği hem de yöreye özgü hamur işleri, çorbalar, tatlılar ve et yemekleri Bartın mutfağını benzersiz kılar. Şehre yolu düşen herkesin keşfetmesi gereken çok sayıda lezzet vardır ve bu yemekler hem yöre halkının kültürünü hem de Karadeniz’in bereketini yansıtır. Bu nedenle “Bartın’da ne yenir?” sorusuna verilecek cevap oldukça kapsamlıdır.
Bartın mutfağı, Karadeniz ve İç Anadolu arasında bir geçiş noktası olan coğrafi konumunun etkisiyle oldukça çeşitlidir. Deniz ürünlerinden köy kahvaltılarına, hamur işlerinden tatlılara kadar uzanan bu geniş yelpaze, şehrin yerel kültürünü yansıtmakla birlikte ziyaretçilere unutulmaz bir gastronomi deneyimi sunar. Amasra başta olmak üzere Bartın’ın ilçelerinde tadılmayı bekleyen pek çok özel yemek vardır. Bu yazıda Bartın’a gittiğinde mutlaka denemen gereken tüm tatları detaylı şekilde bulacaksın.
Bartın Mutfağının Genel Özellikleri
Bartın mutfağı, taze sebzeler, doğal ürünler, odun ateşinde pişirilen hamur işleri ve Karadeniz’in bereketli sularından çıkan balıklar üzerine kuruludur. Yemeklerde doğallık ön plandadır. Hamur işleri ince açılır, et yemekleri hafif yağlı yapılır, balıklar genellikle ızgara veya tava şeklinde hazırlanır. Ayrıca Bartın’da yemeklere eşlik eden salatalar da oldukça önemlidir. Özellikle Amasra Salatası, şehrin gastronomik simgelerinden biridir.
Yöresel yemeklerin çoğu köken olarak Osmanlı mutfağından izler taşır. Bunun yanında köylerde hâlâ geleneksel yöntemlerle yapılan peynirler, yoğurtlar, reçeller ve ekmekler şehri gastronomi açısından daha da zenginleştirir.
Şimdi Bartın’da mutlaka denemen gereken en meşhur lezzetlere yakından bakalım.
Amasra Salatası
Bartın’ın adı anıldığında akla ilk gelen tatlardan biri hiç şüphesiz Amasra Salatası’dır. Bu salata yalnızca bir salata değil, bir sanat eseri olarak kabul edilir. İncecik kıyılmış sebzeler ve özel sosuyla hazırlanır.
Amasra Salatası’nın farkı:
- İçinde 14 ila 18 arası malzeme kullanılır.
- Sebzeler tek tek, bıçağa çok az baskı uygulayarak doğranır.
- Zeytinyağı, limon, nar ekşisi ve özel baharatlarla hazırlanan sosu eşsiz bir aromaya sahiptir.
Genellikle balıkla birlikte tüketilir, ancak tek başına bile doyurucudur. Amasra’ya giden herkesin mutlaka denemesi gereken bir lezzettir.
Amasra Balığı
Karadeniz’in en taze balıklarını bulabileceğin bölgelerden biri Amasra’dır. Özellikle levrek ve çinekop bölgenin simgeleşmiş lezzetleridir. Balıklar genellikle ızgara veya buğulama şeklinde hazırlanır.
Amasra’da en çok tüketilen balık çeşitleri:
- Levrek
- Çinekop
- Hamsi
- Mezgit
- Palamut
- İstavrit
Balık restoranlarının büyük çoğunluğu liman çevresinde yer alır ve her biri taze balık sunar. Özellikle levrek buğulama ve çinekop ızgara, Bartın’ın gastronomi turizminin merkezinde yer alır.
Pumpum Çorbası
Bartın’a özgü en ilginç ve en besleyici çorbalardan biri Pumpum Çorbası’dır. Temelinde un, tereyağı ve tavuk suyunun bulunduğu bu çorba kıvamlı ve doyurucudur. Üzerine kızdırılmış tereyağı dökülerek servis edilir.
Özellikleri:
- Hafif bir tat verir ama oldukça besleyicidir.
- Kış aylarında sıkça tüketilir.
- Bazı köylerde içine erişte veya küçük hamur parçaları eklenir.
Bartın’da geleneksel bir çorba deneyimi yaşamak isteyenlerin mutlaka tatması gereken bir lezzettir.
Bartın Pidesi (Kır Pidesi)
Bartın’a geldiğinde kır pidesini denemeden dönmek olmaz. İncecik hamuru, bol malzemesi ve taş fırında pişirilmesi ile meşhurdur. Bartın pidesinin en dikkat çekici yönü hafif olmasıdır. Kahvaltıdan akşam yemeğine kadar her öğünde tercih edilir.
En sevilen çeşitleri:
- Kaşarlı kır pidesi
- Kavurmalı pide
- Domatesli ve biberli karışık kır pidesi
- Kıymalı pide
- Yumurtalı pide
Bartınlılar özellikle kıyma ve kaşar kombinasyonunu çok sever.
Haluşka
Bartın mutfağının en geleneksel yemeklerinden biri olan Haluşka, un ve su karışımından yapılan küçük hamur parçalarının pişirilmesiyle hazırlanır. Üzerine sarımsaklı yoğurt eklenir ve sos olarak kızdırılmış tereyağı dökülür.
Lezzet olarak mantıya ve erişteye benzese de daha sade, daha doğal bir tat sunar. Özellikle köylerde hâlâ ev yapımı olarak sıkça yapılır.
Pirinçli Mantı (Bartın Mantısı)
Bartın’ın kendine has mantı türü olan Pirinçli Mantı, iç harcı kıymalı değil pirinçlidir. Pirincin baharatlarla harmanlanmasıyla doldurulan hamurlar küçük bohça şeklinde kapatılır ve kaynatılarak pişirilir.
Üzerine tereyağı gezdirilir ve sarımsaklı yoğurtla servis edilir. Bu yemeğin en güzel yanı hafif ve farklı bir tat sunmasıdır.
Katlama (Bartın Katlaması)
Bartın’ın en meşhur hamur işlerinden biri olan Katlama, sabah kahvaltılarının vazgeçilmezidir. İçinde çoğu zaman pekmez, tereyağı veya tahin bulunur. Odun ateşinde pişirilen bu hamur işi hem çıtır hem de hafif tatlı bir aromaya sahiptir.
Bazı yörelerde cevizli versiyonu da yapılır.
Tirit
Bartın’da özellikle kış aylarında yapılan Tirit, bayat ekmeklerin değerlendirilmesiyle yapılan oldukça doyurucu bir yemektir. Ekmekler tavuk suyu veya et suyuyla yumuşatılır, üzerine didiklenmiş tavuk eklenir ve tereyağlı sosla taçlandırılır.
Hem ekonomik hem de çok lezzetli olduğu için yörede sık tüketilir.
Ayran Çorbası
Bartın’da yaz aylarının ferahlatıcı lezzetlerinden biri ayran çorbasıdır. Yoğurt, buğday ve nane karışımından yapılır. Soğuk servis edilen bu çorba hafifliği sayesinde özellikle sıcak havalarda tercih edilir.
İncir Dondurması
Bartın’ın en özel tatlılarından biri incir dondurmasıdır. Taze veya kuru incir kullanılarak yapılan bu dondurma, bölgede yaz aylarının en sevilen tatlılarından biridir. İncirin doğal şekerini koruyan tarif, tatlı severler için büyük bir sürpriz niteliğindedir.
Ballı Yoğurt
Bartın’ın köylerinde üretilen doğal çiçek balı ile ev yoğurdunun birleşimi olan bu tatlı, yöre halkının en sevdiği hafif tatlılardan biridir. Kahvaltıda da tüketilir.
Pazılı Gözleme
Bartın’ın doğal yeşilliklerinden biri olan pazı, gözlemelerin de başrolündedir. Pazı, soğan ve baharatlarla hazırlanan iç harç ince açılmış hamurun içine konularak sacda pişirilir. Hem hafif hem de besleyicidir.
Kestane Şekeri ve Yerel Tatlılar
Bartın’da kestane yoğun olarak tüketilen bir üründür. Kestane şekeri, reçeli ve tatlısı şehirde oldukça popülerdir. Özellikle Amasra’da kestane reçeli hediyelik olarak çok tercih edilir.
Bartın Kahvaltısı
Bartın’da kahvaltılar tamamen doğal ürünlerden oluşur. Özellikle köylerde hazırlanan kahvaltılar ziyaretçilerin unutamadığı deneyimlerden biridir.
Bartın kahvaltısında sık görülen ürünler:
- Köy tereyağı
- Ev yapımı yoğurt
- Orman çiçek balı
- Cevizli ekmek
- Taze köy peynirleri
- Domates-biber kavurması
- Çeşitli reçeller
Hem sade hem de besleyicidir.
Bartın, sadece doğal güzellikleriyle değil, mutfağıyla da ziyaretçilerini büyüleyen bir şehirdir. Özellikle Amasra’nın balıkları, Pumpum Çorbası, kır pidesi ve yöresel hamur işleri kentin gastronomi kimliğini oluşturur. Bartın’a gittiğinde bu lezzetleri denemek, şehrin kültürel dokusunu daha yakından tanımanı sağlayacaktır. Eğer gastronomi turizmine meraklıysan Bartın senin için tam bir hazine niteliğindedir.
Bartınʼda Ne Yenir? Yöresel Yemekler – Müthiş Yerler